BITARAPLYK WE PARAHATÇYLYK – WATANÇYLYK SENASY
4254 Biziň ýurdumyzda yzygiderli halkara maslahatlary, forumlary geçirmek adaty
ýagdaýa öwrülip, ykdysady hyzmatdaşlykda olaryň ornunyň uludygyny
bellärliklidir. 19-njy martda «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: durnukly ösüşi üpjün etmekde sebitara ykdysady
hyzmatdaşlygyň orny» atly geçirilen halkara maslahatda Gahryman Arkadagymyz öz
cykyşynda biziň ýurdumyzyň Bitaraplyk syýasatyny «Açyk gapylar» ykdysady strategiýasyny
durmuşa geçirmek bilen netijeli hyzmatdaşlyk etmäge taýýardyr diýip belledi.
Şeýle-de «häzirki
döwürde dünýäniň dürli böleklerinde sebit we sebitara gatnaşyklar berkeýär, iri
ykdysady, üpjünçilik, söwda we maýa goýum taslamalary diňe durnuklylyk hem-de birek-birege ynam bolan ýagdaýynda
üstünlikli bolup biler diýip» Gahryman Arkadagymyz belledi. Biziň ýurdumyzda
2025-nji ýyl «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip atlandyryldy.
Türkmenistan adalatly geoykdysadyýet ugrunda yzygiderli çykyş edýär. Bu
ugurda energiýa çeşmelerini, ulag
geçelgelerini, ýagny üstaşyr gara, demir, howa, deňiz-derýa ýollaryny, bar
bolan üpjünçilik ulgamlaryny diwersifikasiýa etmek bilen, täze iri ykdysady
taslamalary amala aşyrmagy öňe sürýär. Merkezi we Günorta Aziýanyň arasyndaky
ykdysady hyzmatdaşlyk muňa mysal bolup biler.
Türkmenistan-Owganystan-Pakistan-Hindistan transmilli gaz geçirijisi
barada aýdylsa, bu iri taslamanyň maksady 1 milliard 750 million ilaty bolan
ýurtlary tebigy gaz bilen üpjün etmekdir. Bu gaz geçirijiniň biziň ýurdumyzyň
çäklerinden geçýän 214 km bölegi guruldy, geçen ýylyň sentýabrynda bolsa, onuň
Owganystanyň çäginden geçýän 153 km gurluşygyna badalga berlendigi barada
maslahata gatnaşyjylaryň dykgatyna
ýetirildi.
Mundan başga-da, forumda agzalan iri taslamalaryň sanynda Türkmenistan-Owganystan-Pakistan ugry
boýunça elektrik geçiriji, şeýle-de bu ugurda guruljak optiko-süýümli
aragatnaşyk ulgamy, Türkmenistan-Owganystan-Pakistan aralygynda gurulýan demir
ýoly hem-de elektrik energiýasyny Hazar
deňziň üstünden Turkiýe döwletine
eksport etmek taslamasy bar.
Türkmenistan-Owganystan-Pakistan ugry
boýunça guruljak optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň ähmiýeti barada aýtsak, sebitleriň, pudaklaryň we
kärhanalaryň derejesinde düýpgöter täze maglumat gurluşyny - innowasion
ykdysadyýete toplumlaýyn maglumat üpjünçiligine
gönükdirilen, awtomatlaşdyrylan
goşmaça maglumat ulgamyny
döretmek – möhüm wezipäni üstünlikli
çözmegiň kärhanalaryň, pudaklaryň, sebitleriň
we tutuş ýurduň dünýä
bazarynda bäsleşige ukyplylygyny üpjün etmegiň
möhüm düzüm bölegi bolup
durýar.
Halkymyzyň
Milli Lideriniň eden çykyşynda çakylyk hökmünde maslahata gatnaşyjy halkara
maliýe institutlarynyň, maýa goýum gaznalarynyň, bank edaralarynyň hem-de
degişli guramalaryň wekillerine ýüzlenip, Türkmenistan iri energetika taslamalaryň durmuşa geçirilmeginde iri halkara işewürleriň gatnaşmagyna bil
baglaýar diýip belledi. Bu babatda bar
bolan mümkinçilikleri peýdalanyp, dünýä
derejeli energetika, ulag we kommunikasiýa hyzmatdaşlygynyň geljekki
uly merkezleriniň birini döretmek
barada teklip öňe sürüldi.
Şu
ýerde bir ýagdaý bellärliklidir. Ýagny Aşgabatda 2018-nji
ýylda BMG-niň Ösüş Maksatnamasy we halkara bilermenler
bilen hyzmatdaşlykda halkara we daşary ýurt maliýe edaralarynyň
serişdeleriniň hasabyna maliýeleşdirilýän karz taslamalarynyň tertibiniň
taslamasy taýýarlanyldy. Bu resminamanyň kabul edilmegi ministrlikler,
guramalar we ýurdumyzyň edaralary bilen özara gatnaşyklarynyň
tertipleşdirilmegine, şeýle hem milli ykdysadyýetimize maliýe serişdelerini
çekmek boýunça daşary ýurt maliýe edaralary bilen hyzmatdaşlygyň
mümkinçilikleriniň we geriminiň giňeldilmegine gönükdirilendir.
Şeýle-de,
ýokary okuw mekdebiniň mugallymy hökmünde, medeni alyş-çalyşlaryň sebitleýin gatnaşyklary ösdürmekdäki orny barada bellemelidiris. Biziň Türkmen
döwlet medeniýet institutymyz medeni alyş-çalyşlaryna gatnaşýan gurama
bolup, talyplarymyzdan düzülen folklor, tans toparlarymyz
häli-şindi öz çykyşlary bilen
daşary ýurtlarda geçirilýän Medeniýet günlerine, festiwallara
gatnaşýarlar. Bu çykyşlaryň sebitleýin
gatnaşyklary ösdürmekdäki orny örän
uludyr. Biziň ýaşlarymyza
diňe bir milli mirasymyz bolan aýdym, saz, tanslarymyz bilen özge
halklary tanyşdyrman, eýsem-de gaýry
milletleriň medeniýeti bilen tanyşmak
miýesser edýär.
Ykdysadyýeti medeniýetsiz
göz öňüne getirip bolmaýar, sebäbi
haýsy iş alnyp barlanda hem oňa
medeniýetli çemeleşmäni başarmaly.
Paýtagtymyzda geçirilen maslahatyň ähli agzalan meýilnamalary üstünlikli amal etmekde möhüm ädim
boljakdygyna uly ynam
döredýänligi üçin, türkmen halkynyň, şeýle-de goňşy halklaryň
eşretli durmuşda ýaşamagyna gönükdirilen döwlet
syýasatyny alyp barýan Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahryman
Serdarymyza köp sag bolsun aýdýarys, olaryň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak,
il-ýurt bähbitli alyp barýan işleriniň rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.
Ejebaý AŞIROWA,
Türkmen döwlet
medeniýet
institutynyň
jemgyýeti öwreniş
ylymlary kafedrasynyň
uly mugallymy.
